Ultieme combinatie
Het ene moment overleg ik met een psycholoog of behandelcoördinator over een behandelplan. Het volgende moment speel ik misschien wel een bordspel met een patiënt om hem beter te leren kennen. De afwisseling in mijn baan spreekt me enorm aan”, vertelt Marcel. Voordat hij in deze functie begon, had hij al veel gezien binnen de geestelijke gezondheidszorg. Zo werkte hij met mensen met een verstandelijke beperking, in een verpleeghuis en later in het ziekenhuis. Vervolgens maakte hij de overstap naar de forensische psychiatrie. “De combinatie van somatische zorg en psychiatrie sprak mij erg aan. Ik ging aan de slag voor de medische dienst van het PPC en maakte vervolgens de stap naar sociaalpsychiatrisch verpleegkundige. Hiervoor heb ik anderhalf jaar een post-hbo-opleiding gevolgd. Deze is betaald en gefaciliteerd door justitie. Tijdens deze opleiding heb ik ook stage gelopen in een ambulant team, een verplicht onderdeel van de opleiding.
Verschillende disciplines
In het PPC verblijven mannen die een delict hebben gepleegd of in afwachting zijn van de uitspraak van de rechter én kampen met een of meerdere psychiatrische stoornissen. Marcel werkt hier nu twee jaar als gediplomeerd sociaalpsychiatrisch verpleegkundige. “Ik begin de dag met het doornemen van het ochtendrapport. Na een afdelingsoverleg waarin we de bijzonderheden van de vorige dag bespreken, ga ik meestal naar de afdeling om de sfeer te proeven. Ik heb te maken met veel verschillende disciplines, waaronder casemanagers, vaktherapeuten, behandelcoördinatoren, psychologen en psychiaters. Ook schakel ik regelmatig met veiligheidshuizen, het OM, ggz-instellingen, ambulante FACT-teams en familieleden om de situatie van de patiënt te bespreken. Dat mijn werk zo ontzettend breed is, maakt het juist zo leuk.”
Ik probeer het gesprek altijd aan te gaan met zorgmijders.
Zorgmijders bereiken
Regelmatig krijgt Marcel ook te maken met gedetineerden die zorg mijden. “Met hen het gesprek aangaan, zie ik als een uitdaging. Buiten onze muren is het voor deze mannen bijvoorbeeld makkelijk om toe te geven aan verleidingen als drank en drugs. Binnen het PPC zijn die verleidingen er nauwelijks en is er bovendien ook meer structuur. Hier krijgen we de kans om deze groep wél te bereiken en de juiste zorg te bieden.” Al vraagt dat soms wel om wat creativiteit. “Ik probeer het gesprek altijd aan te gaan met zorgmijders. Zo stel ik bijvoorbeeld de vraag: wat wil je zelf na detentie? Misschien wil iemand wel astronaut worden, bij wijze van spreken. Dan leg ik uit dat het bijvoorbeeld wel lastig wordt om een baan te vinden als je dakloos bent. Vanuit het oogpunt wat iemand wil bereiken, kijken we wat haalbaar is.”
Op zoek naar een vertrekpunt
Zo was er een patiënt die helemaal niets wilde. “Zijn antwoord was op alles ‘nee’. Op een dag hoorde hij dat een vriend van hem drugs mocht gebruiken in een psychiatrische instelling. Dat leek hem ook wel wat. Vanuit zijn wens om naar die instelling te gaan, zijn we het gesprek aangegaan. Hij stelde zich open en is uiteindelijk een tijdje naar de instelling gegaan. Helaas is hij toch teruggeplaatst in detentie, maar het eerste wat hij zei toen hij weer bij ons kwam, was dat hij geen drugs had gebruikt. En dat klopte! Dat samen voor elkaar krijgen, geeft een enorme kick.”
Zorg opstarten na detentie
Ook geeft het een kick als Marcel en zijn collega’s zorg weten op te starten ná detentie. “Het is onze taak om zorg na detentie te organiseren als er vanuit het strafrecht enkel een gevangenisstraf is opgelegd. Zeker als je merkt dat iemand zorgmijdend is, is het goed om ervoor te zorgen dat iemand na detentie de juiste hulp krijgt. Soms lukt dat niet, soms wel. Het spanningsveld tussen justitie en zorg heeft hier ook invloed op, want zodra iemand strafrechtelijk klaar is, kunnen wij niets meer. Daarom is de rol van de sociaalpsychiatrisch verpleegkundige ook belangrijk: wij kunnen het gesprek tijdig initiëren om zorg op te starten.“
Geen dag is saai
Wat Marcel ook erg aanspreekt in zijn werk, is de werksfeer. “De sfeer is heel prettig en erg ons-kent-ons. We vertrouwen elkaar en kunnen op elkaar rekenen. Geen dag is hier saai, want er is altijd wel een complexe casus of een crisis die opduikt. Die uitdaging, in combinatie met de regelmatige werktijden, spreekt mij aan. Ik kan er veel over vertellen, maar wat ik kandidaten die geïnteresseerd zijn vooral wil voorstellen: loop eens een dagje mee!”