Er zit meer achter het werk van Saskia

"Achter elke gedetineerde zit een ander verhaal"
Saskia werkt als GZ-psycholoog in de penitentiaire inrichting (PI) in Alphen aan den Rijn, de grootste PI in Nederland met plek voor circa 1300 gedetineerden. “Je denkt vaak aan psychiaters of sociaalpsychiatrisch verpleegkundigen die samenwerken met de GZ-psycholoog binnen een PI. Bij ons is er ook veel contact met collega’s van andere afdelingen, zoals sport of onderwijs. Daarnaast stemmen we veel af met geestelijk verzorgers en ketenpartners.

Saskia
Zorg, welzijn & behandeling
Psycholoog
PI Alphen aan den Rijn

Saskia is gz-psycholoog in de penitentiaire inrichting Alphen aan den Rijn

Het leukste in mijn werk is de afwisseling, de onvoorspelbaarheid van de dag en de kleine successen die je viert. Ik werk onder andere met gedetineerden die we vanwege hun gedrag niet op een regulier regime kunnen plaatsen. Samen met het team en via individuele interventies leren we deze mensen weer in een (kleine) groep te functioneren. Zo helpen we als team de gedetineerde vooruit.”

Gedetineerden weten en voelen dat wij niet veroordelend zijn, want wij staan buiten de rechtsgang. Daardoor is er openhartig contact en voelt men zich gehoord en begrepen. Als je transparant handelt, is ook een lastige boodschap goed over te brengen. En dat biedt een opening voor een gesprek over wat die boodschap met iemand doet.

Inspelen per situatie

“Geen mens is hetzelfde, ook niet binnen een PI. Problematisch gedrag of een problematische persoonlijkheid komt vaak door een diversiteit aan factoren. Het is onze taak om deze problematiek samen met de gedetineerde uit te pluizen. Op die manier vergroten we het probleembesef en kunnen we een gericht behandelplan maken. Hoe kunnen we iemand helpen en recidive verminderen? En wat hebben we daarvoor nodig? Het antwoord op al die vragen is steeds weer anders.”

“Het mooie van mijn werk is de enorme diversiteit in de problematiek en het schakelen in de wijze van aanpak. Dat vraagt het nodige van je als behandelaar. Zo heb ik laatst deskundigheidsbevordering gegeven over eenzaamheid in detentie op een landelijke studiedag voor imams. Maar ook op individueel niveau is schakelen nodig. Zo bezocht ik ooit eens een gedetineerde die al een behoorlijke tijd vastzat in de PI en waarbij het afdelingspersoneel zich zorgen maakte over zijn toestandsbeeld. Hij wilde nooit met iemand praten en sloeg ieder aanbod van hulp af. Ik heb het over een andere boeg gegooid en heb me eigenlijk niet weg laten sturen. Ook al gaf hij aan geen behoefte te hebben aan een gesprek. Maar ik bleef in de deuropening staan en praatte met hem over koetjes en kalfjes. Niet meteen de diepte in, maar een normaal gesprek voeren over alledaagse dingen helpt soms om de ban te breken. Uiteindelijk kon ik de conclusie trekken dat er geen sprake was van verwarring in zijn toestandsbeeld en kon ik een bejegeningsadvies geven voor de dagelijkse omgang met deze persoon.”

Breder inzetbaar

“Tuurlijk, er zijn dagen dat je lastige of intensieve gesprekken hebt of dat gedetineerden überhaupt niet mee willen werken. Maar dat maakt het uitdagend en dat is één van de redenen waarom ik voor dit forensische werkveld heb gekozen. In de opleiding tot GZ-psycholoog word je als generalist opgeleid, waarbij je later in het werkveld toch vaak een specialisatie in rolt. Het verschil tussen een reguliere GGZ-instelling en een PI, is dat je hier juist op alle fronten actief blijft. Dus niet enkel gericht op verslavingsproblematiek of verstandelijk beperkten. Nee, alle soorten problematiek komt voorbij. Dat betekent dat je je moet blijven verdiepen in alle facetten van het vak en dat houd je scherp. Voor psychologen die dat juist leuk vinden, kan het werken in een PI interessant zijn.”

“Of ik het spannend of eng vind om binnen de muren van een PI te werken? Haha, die vraag is me al 100 keer gesteld. Nee, integendeel. Gedetineerden weten en voelen dat wij niet veroordelend zijn, want wij staan buiten de rechtsgang. Daardoor is er openhartig contact en voelt men zich gehoord en begrepen. Als je transparant handelt, is ook een lastige boodschap goed over te brengen. En dat biedt een opening voor een gesprek over wat die boodschap met iemand doet. En als er toch iets is, dan is er ruimte om erover te praten. We hebben, als groep psychologen, geregeld momenten waarin we onderwerpen bespreekbaar maken. Door te sparren en te ventileren, blijf je lekkerder je werk doen.”

Leerplekken voor basispsychologen

“In PI Alphen aan den Rijn zijn opleidingsplekken voor basispsychologen beschikbaar om via een 2-jarige opleiding GZ-psycholoog te worden. Daarin werken we samen met de basis GZ buiten de forensische wereld. Zo ervaar je tijdens je opleiding ook de andere kant van het werkveld. En als je eenmaal GZ-psycholoog bent, kun je verder leren via verschillende interventies, zoals EMDR, schematherapie en verslavingsmodules. Deze kunnen vervolgens weer ingezet worden in de dagelijkse praktijk binnen een PI. Je kunt eigenlijk alle kanten op.”

Deskundige multidisciplinaire teams

Spreekt het je aan om te werken in een multidisciplinair team? Er zijn mogelijkheden voor ervaren gz-psychologen (naast een eigen praktijk of fulltime) en voor basispsychologen.

Weet je al dat je graag bij PI Alphen a/d Rijn aan de slag wilt? Bekijk hier de vacatures voor gz-psycholoog. Voor een (digitaal) kopje koffie ben je daar ook meer dan welkom, neem daarvoor contact op met onze collega Ineke Baar (hoofd zorg bij PI Alphen a/d Rijn) per e-mail: recruitment@dji.minjus.nl We komen graag met je in contact!
Interesse in een baan als psycholoog?

Kijk jij voorbij wat iemand gedaan heeft?

Er zit meer achter werken bij Dienst Justitiële Inrichtingen. Je leert hier je oordeel thuis te laten. Je kijkt voorbij aan wat iemand gedaan heeft. En je snapt dat iedere dag maatwerk is. Jouw werk bij DJI gaat over veel meer dan de deuren sluiten. Er gaan hier ook deuren open. DJI is niet alleen een plek waar vrijheid ophoudt, maar vooral ook een omgeving waar die vrijheid weer begint. De plek waar we samen werken aan terugkeerkracht. Dat doen we omdat we weten dat iedere gedetineerde straks gewoon weer iemands buur kan zijn. Dat is wat we noemen werken aan veiligheid door mensen vooruit te helpen.

Die uitdaging is niet alleen jouw verantwoordelijkheid, het is je vak. Of je nu als beveiliger werkt, in de IT, op het hoofdkantoor, betrokken bent bij de zorg of in een van de vele andere rollen binnen DJI, in iedere functie, op elk niveau lever je een essentiële bijdrage. Dat is werken bij de Dienst Justitiële Inrichtingen.