Uniek: de enige ISD-afdeling voor vrouwelijke gedetineerden
De afdeling waaraan Nicole leidinggeeft is bijzonder: het is in Nederland de enige ISD-afdeling voor vrouwelijke gedetineerden. “ISD is een maatregel voor mensen die steeds kleine vergrijpen plegen, bijvoorbeeld diefstal of drugshandel”, legt Nicole uit. “Meer dan 90% van de vrouwen op de afdeling is verslaafd. Ook hebben ze trauma’s. Een deel van de vrouwen is slachtoffer geweest van mensenhandel. Onze focus ligt niet op straffen, maar op behandeling en een goede terugkeer in de maatschappij.” Dat vraagt om een specifieke aanpak van Nicoles medewerkers en daar coacht ze hen in. “Stel dat een gedetineerde in de fout gaat. Dan kan het veel zinvoller zijn om hier een goed gesprek over aan te gaan en pedagogische maatregelen te nemen dan bijvoorbeeld haar tv af te pakken.”
Meer handelen vanuit zorg- en behandelinhoud, en niet zwart-wit, maar out-of-the-box denken.
Eigen beleid vormgeven
Nicole wordt blij als ze haar teamleden zó kan sturen dat ze enthousiast en taakvolwassen aan de slag gaan. En dat ze zich steeds verder ontwikkelen. “Meer handelen vanuit zorg- en behandelinhoud, en niet zwart-wit, maar out-of-the-box denken.” Bij de ISD-doelgroep is daar ook bij uitstek ruimte voor, volgens Nicole. “Er staat vergeleken bij andere doelgroepen wat minder vast. Daardoor kun je binnen de kaders je eigen beleid vormgeven. Dat vind ik heel interessant.” Nicole en haar team zijn druk bezig om de ISD-afdeling meer bekendheid te geven binnen en buiten de Dienst Justitiële Inrichtingen. “We leggen nu de laatste hand aan een film over onze afdeling. Ik ben er heel trots op. Vooral als ik mijn medewerkers zo gepassioneerd zie vertellen over wat voor moois we hier doen!”
Krachten bundelen voor betere terugkeer
Samenwerken is dé sleutel tot succes, als je het Nicole vraagt. Niet voor niets zitten haar dagen vol met overleggen met collega’s van binnen de inrichting, maar ook met ISD-afdelingshoofden van andere inrichtingen en met ketenpartners. Ook dit is allemaal gericht op die goede terugkeer in de samenleving. “Zo werken we samen met verslavingszorg. Ook is er een vrijwilligersorganisatie die de moeders op mijn afdeling op een laagdrempelige manier helpt om het contact met hun kinderen te verbeteren. En ik leid het project Plantjes voor Morgen, waarbij onze dames leren over het verbouwen van groente en het koken van gezonde maaltijden. Verder kijk ik samen met het hoofd Arbeid naar mogelijkheden voor onze vrouwen om straks buiten de inrichting aan het werk te gaan.”
Méér dan alleen je eigen afdeling
In de Penitentiaire Inrichting (PI) Zwolle is altijd één afdelingshoofd het ‘afdelingshoofd van dienst’. Dat wil zeggen dat je verantwoordelijk bent voor de hele PI. Heb je deze dienst in de avond of het weekend, dan ben je soms de enige manager ter plaatse. Een grote, maar waardevolle verantwoordelijkheid, vindt Nicole. “Voor mij voegt dit zeker wel iets toe, want ik leer hier ongelofelijk veel van. Gebeurt er iets in de mannengevangenis of in het penitentiair psychiatrisch centrum? Ook dan moet ík het besluit kunnen nemen, samen met de teamleider beveiliging.”